Το 2008 μετά από πολλά χρόνια κυοφορίας, γεννιέται στις ΗΠΑ η περίφημη σε όλους μας οικονομική κρίση. Πώς όμως και γιατί εξαπλώθηκε και σε άλλες χώρες και κατέληξε να γίνεται παγκόσμια;
Η αυξανόμενη οικονομική αλληλεξάρτηση των ΗΠΑ με άλλες χώρες παγκοσμίως και η εν γένει παγκόσμια διάχυση και η ελευθέρωση των συναλλαγών, του εμπορίου, των κοινωνικών δομών, της τεχνολογίας, της κουλτούρας, των πολιτικών συστημάτων, της γνώσης και της επιστήμης, τείνουν να φέρουν μια τάση για γενικότερη παγκόσμια σύγκλιση, μια οικουμενικότητα. Είναι αυτό που όλοι γνωρίζουμε ως "παγκοσμιοποίηση".
Από το 2008, με την απαρχή της κρίσης των Η.Π.Α. έως και το 2011 που η κρίση ωρίμασε, βάθυνε και μέσω της παγκοσμιοποίησης εξαπλώθηκε και σε άλλες προηγμένες χώρες μιλάμε πλέον για την παγκόσμια οικονομική κρίση.
Είναι ξεκάθαρο πως η κρίση γεννά νέες ευκαιρίες αλλά και νέες απειλές (κινδύνους). Συνθέτει ένα νέο παγκόσμιο κατεστημένο στο οποίο συντελούνται ραγδαίες αλλαγές που σοκάρουν, απαιτούν προσαρμογές και τάσσουν την παγκόσμια κοινότητα αντιμέτωπη με τις προκλήσεις ίσως και του πιο σύνθετου περιβάλλοντος διαχρονικά.
Τι είναι όμως τελικά η οικονομική κρίση;
Οι ειδικοί στη διαχείριση κινδύνων, υποστηρίζουν ότι εάν οι οργανισμοί διέθεταν λειτουργιές, δομές και διαδικασίες διαχείρισης κινδύνων, δεν θα είχαμε φθάσει ποτέ στην πρόσφατη παγκόσμια οικονομική κρίση.
Μέσα από ειδικές εκθέσεις ρίσκου που κάθε χρόνο δημοσιοποιούνται από διεθνείς οργανισμούς εξειδικευμένους στο ρίσκο, μπορούμε να δούμε την εξέλιξη των κινδύνων προ και μετά κρίσης.
Στο παρακάτω γράφημα από σχετική έκθεση των Lloyd’s του Λονδίνου, αποτυπώνεται η πρώτη 10άδα των κινδύνων που απειλούν τους οικονομικούς οργανισμούς παγκοσμίως. Πριν από την κρίση, η πρώτη 10άδα των κινδύνων ήταν ιδιαίτερα σταθερή και μάλιστα, οι κίνδυνοι δεν άλλαζαν ούτε καν σε σειρά μεταξύ τους.
Μετά την ωρίμανση της παγκόσμιας κρίσης (2011) βλέπουμε μια ραγδαία αλλαγή στο περιβάλλον των κινδύνων. Οι risk managers παγκοσμίως, υποστηρίζουν πως η οικονομική κρίση δεν ήταν τίποτα άλλο παρά η γενική αδυναμία των οργανισμών να ανταποκριθούν και να προσαρμοστούν στις αλλαγές των κινδύνων.
Αλλαγές θα συμβαίνουν πάντοτε, ειδικά στο περιπλοκότατο περιβάλλον της σημερινής παγκοσμιοποιημένης επιχειρηματικότητας. Μήπως όμως τελικά, η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η προσαρμογή των οικονομικών οργανισμών στις ραγδαίες αλλαγές; Μήπως το δαρβινικό απόφθεγμα πως "δεν είναι τα πιο δυνατά είδη που επιβιώνουν ή τα πιο έξυπνα, αλλά αυτά που ανταποκρίνονται καλύτερα στις αλλαγές" βρίσκει εφαρμογή και στην πρόσφατη παγκόσμια οικονομική κρίση;