Ήδη από το 2014, στο πρώτο συνέδριο Enterprise Governance and Risk Conference που διεξήχθη στη χώρα μας, αναδείχθηκε σφαιρικά το επίκαιρο και κρίσιμο θέμα της εταιρικής διαχείρισης κινδύνων και η σημασία του για τη δημιουργία εταιρικής αξίας.

Στην Ελλάδα υπάρχει έλλειμμα κατανόησης κινδύνου, καθώς και έλλειμμα στη λήψη αποφάσεων ακριβώς για να μην αναληφθεί ρίσκο. Πρέπει να μάθουμε να παίρνουμε υπολογισμένα ρίσκα…
Με τους κινδύνους να πολλαπλασιάζονται στο μέλλον και την πολυπλοκότητα να χαρακτηρίζει το διεθνές επιχειρηματικό περιβάλλον, το Risk Management μαζί με την εταιρική διακυβέρνηση και την κανονιστική συμμόρφωση αναδεικνύονται σε βασικά εργαλεία στρατηγικής για κάθε επιχείρηση που θέλει να επιβιώσει και να ευημερήσει τον 21ο αιώνα. Το Risk Management δεν είναι μια απλή τεχνική άσκηση. Είναι κουλτούρα, αντίληψη και τρόπος ζωής για όλους, διοίκηση και εργαζόμενους. Αυτά ήταν τα κύρια μηνύματα από το πρώτο συνέδριο GRC (Governance and Risk Conference).
Σημειολογικά, κάποια επιπλέον συμπεράσματα από το συνέδριο που έως και σήμερα, υπό τις παρούσες συγκυρίες, συνεχίζει να κρίνεται άκρως επίκαιρο:

• Η ελαχιστοποίηση των κινδύνων πρέπει να είναι κύριο μέλημα κάθε συνετού επιχειρηματία. Οι επιχειρήσεις δεν είναι τόσο εξοικειωμένες με τη διαχείριση κινδύνων, ώστε να την εντάξουν ως λειτουργία στο στάνταρ πρόγραμμα των θεμάτων που πρέπει να τους απασχολούν και μάλιστα με αντίστοιχο προϋπολογισμό.
• Η σύγχρονη επιχείρηση λειτουργεί πια σε ένα ευρύτερο οικοσύστημα (extended enterprise), συνδεδεμένη με τρίτους, για παράδειγμα, τους προμηθευτές. Αυτοί με τις ενέργειές τους, άρα και τα ρίσκα που παίρνουν, μπορεί να επηρεάσουν την επιχείρηση. Κατά συνέπεια, καμία επιχείρηση δεν μπορεί σήμερα να ελέγξει το σύνολο των ρίσκων της, αλλά μόνο να τα επηρεάσει. Το επίπεδο του Risk Management μιας επιχείρησης είναι τόσο επαρκές και ικανοποιητικό όσο ο πιο αδύναμος κρίκος του ευρύτερου οικοσυστήματος.
• Ως πρώτο βήμα, ο οργανισμός οφείλει να αναγνωρίσει τα ρίσκα του. Η μεγαλύτερη δυσχέρεια που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις είναι η αδυναμία έγκαιρης αναγνώρισης μελλοντικών κινδύνων.
• Το Risk Management αποτελεί πρωτίστως θέμα κουλτούρας με επίκεντρο τον άνθρωπο. Είναι σημαντικό, λοιπόν, να δημιουργηθεί κουλτούρα ρίσκου.
• Πολύ βασική παράμετρος σε αυτή τη διαδικασία είναι ο καθορισμός του Risk Appetite από την ανώτατη διοίκηση. Με δεδομένο ότι το Risk Management αφορά στη διαχείριση των ρίσκων - και όχι στην αποφυγή τους - μπορεί να συμβάλει σημαντικά στη δημιουργία εταιρικής αξίας, ενώ παρατηρείται συχνή αδυναμία διάγνωσης από πλευράς διοικήσεων, σχετικά με το τι μπορεί να παράγει εταιρική αξία, καθώς και άγνοια για τους κινδύνους που απειλούν τους key drivers της εταιρικής αξίας.
• Πολύ σημαντικός είναι και ο ρόλος του σύγχρονου Risk Officer, ο οποίος έχει διευρυνθεί.
• Το Risk Management είναι μια διαφορετική προσέγγιση. Είναι το disruptive intelligence που αν το διέθεταν οι επιχειρήσεις δεν θα είχαμε φθάσει στην πρόσφατη παγκόσμια οικονομική κρίση.
• Risk, Management και Performance είναι κρίκοι της ίδιας αλυσίδας που παράγουν εταιρική αξία.
• Ενώ παλιά οι σημαντικότεροι κίνδυνοι που αφορούσαν τις επιχειρήσεις ήταν απτοί, σήμερα διαπιστώνουμε μια μετατόπιση στο πεδίο των συστημικών κινδύνων που αφορούν στο πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό γίγνεσθαι, καθώς επίσης στο περιβάλλον και την τεχνολογία, τις πολιτικές εξελίξεις, το διεθνές οικονομικό περιβάλλον, το marketing και τη στρατηγική, τον ανταγωνισμό, τη φήμη, το ανθρώπινο δυναμικό, την ποιότητα και την ασφάλεια. Βαρύνουσας σημασίας είναι οι κρίσιμες αλληλεξαρτήσεις μεταξύ των κινδύνων που δύσκολα ιχνηλατούνται.
• Στόχος όλων πρέπει να είναι η δημιουργία της Ανθεκτικής Επιχείρησης αρχικά και έπειτα η επίτευξη κέρδους. Η Ανθεκτικότητα αφορά τη μακροπρόθεσμη επιβίωση και ευημερία ενός οργανισμού. Χρειάζεται να υιοθετηθεί η προαγωγή της ιδέας του Risk Management.
• Κύριος υπεύθυνος για τη διαχείριση του ρίσκου είναι ο Διευθύνων Σύμβουλος με το Διοικητικό Συμβούλιο και όχι ο Risk Manager. Παράλληλα, εσωτερικά ο κάθε εργαζόμενος χρειάζεται την κατάλληλή εκπαίδευση, ώστε να συνειδητοποιεί και το ρόλο του ως Risk Manager (κουλτούρα).
• Ο Ελληνικός Κώδικας Εταιρικής Διακυβέρνησης (ΕΚΕΔ) δίνει ιδιαίτερη σημασία στη διαχείριση κινδύνων, περιγράφοντας με σαφήνεια το πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορούν και οφείλουν να κινηθούν οι επιχειρήσεις ανάλογα με τα μεγέθη και τη φύση τους.
• Η κακή εταιρική διακυβέρνηση έχει αποδειχθεί ότι οδηγεί είτε σε πτώχευση, είτε σε υποτίμηση της αξίας των εταιρειών ή και υπέρμετρη ανάληψη κινδύνων, χωρίς οι επενδυτές να λαμβάνουν μεγαλύτερες αποδόσεις.
• Το υπολογισμένο ρίσκο είναι ευκαιρία ανάπτυξης.
• Οι Risk Managers αναγνωρίζουν διεθνώς ότι οι κίνδυνοι που καλούνται να διαχειρισθούν είναι πολύ πιο σύνθετοι και λιγότερο ελέγξιμοι.
• Η ύπαρξη πλαισίου ρίσκου και διαδικασιών από μόνες τους δεν επαρκούν. Ο τρόπος προσέγγισης είναι καθοριστικής σημασίας. Πιο συγκεκριμένα, ο προσανατολισμός σε ένα κοινό στόχο, η υποστήριξη της ανώτατης διοίκησης, οι ξεκάθαροι ρόλοι και υπευθυνότητες, η απλότητα των διαδικασιών σε συνδυασμό με την αξιοποίηση της τεχνολογίας για την υποστήριξη της διαδικασίας, αλλά πάνω από όλα η επικοινωνία, ο ανοικτός διάλογος και οι συζητήσεις με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη μέσα στον οργανισμό, βοηθούν στην υιοθέτηση κοινών κωδίκων επικοινωνίας, την εδραίωση σχέσεων εμπιστοσύνης, προσωπική δέσμευση και αλλαγή κουλτούρας.
• Απώτερος στόχος είναι η δημιουργία ενός ανθεκτικού οργανισμού που θα επιβιώσει, αλλά και θα ευημερήσει σε ένα περιβάλλον αβεβαιότητας, αναλαμβάνοντας ισορροπημένα ρίσκα και αξιοποιώντας ευκαιρίες.

Επιπλέον συμπεράσματα:

• Το ERM (Enterprise Risk Management) στην Ελλάδα βρίσκεται στα πρώτα του βήματα. Ωστόσο, μεγάλες επιχειρήσεις έχουν ήδη αρχίσει να το εφαρμόζουν συστηματικά.
• Είναι απαραίτητο και οι μικρότερες επιχειρήσεις να υιοθετήσουν πρακτικές διαχείρισης κινδύνων με βάση τα δικά τους μέτρα.
• Προϋπόθεση επιτυχίας του Risk Management είναι η πτώση των silo μεταξύ διευθύνσεων.
• Σημαντικός είναι και ο κίνδυνος φήμης σήμερα, καθότι το περιβάλλον έχει αλλάξει τελείως.
• Κάθε διοίκηση πρέπει να κατανοήσει ότι ήδη διατρέχει κίνδυνο όταν δεν κάνει διαχείριση κινδύνου.
• Η διαχείριση κινδύνου δεν είναι «δωρεάν», είναι λοιπόν σημαντικό το top management να επενδύσει χρήματα για τη διαχείριση κινδύνων.
• Στην Ελλάδα πρέπει να αναλάβουμε και να διαχειριζόμαστε έξυπνα τα ρίσκα μας.

ΠΗΓΗ: www.netweek.gr